Ondersteboven
Ben jij weleens ergens ondersteboven van?
Ik wel. Ondersteboven van een gebeurtenis, van een dag of van een onverwacht cadeautje. Die laatste; dat is wel mijn favoriet!
Vanochtend was ik voor de zoveelste keer ondersteboven van een verhaal uit de Bijbel. In de ochtend lees ik, voor mijn werk begint, een hoofdstuk. Geen rooster, gewoon voorin beginnen en dag voor dag de Bijbel door. Voordeel van “ontbijbelblog” is dat je de hele dag nog wat tussen de tanden hebt om op door te kauwen. Soms leuk, soms ondersteboven.
1 Koningen 13 stond op het menu deze ochtend.
En wow, ondersteboven was ik!
Dit verhaal begint bij beroeps manipulator koning Jerobeam.
Jerobeam betekent, God van mijn voorvaderen. Ja, dat is Hij zeker, maar of God ook Jerobeams koning is……, dat zeker niet!
Na David brengen de koningen van Israël het volk en zichzelf steeds verder van God af. Zo ook Jerobeam.
Hij heeft een waanzinnig goed idee, hij maakt 2 gouden kalveren welke hij op 2 hoogtes zet zodat het volk hier reukoffers kan offeren, want, is zijn idee, dan hoeven de mensen niet helemaal naar Jeruzalem.
Dat Jerobeam niets heeft geleerd van Jozua en Mozes en het gouden kalf is verbazingwekkend.
Jerobeam staat al offerend bij 1 van de altaren in Bethel wanneer er een “man Gods” uit Juda verschijnt in het verhaal.
Ik vind dit een hele mooie titel. Een “man Gods”. Hij heeft in dit verhaal geen naam, geen titel, maar is een “man Gods”.
Deze ““man Gods”” begint te spreken tot het altaar, op dit reukofferaltaar zullen in de toekomst de priesters van de hoogten worden geofferd. Dus, de priesters die nu de reukoffers brengen op dit offer, zullen in de toekomst door de toekomstige Josia op dit altaar worden geofferd. wow……..
Naast dat dit een bizarre profetie is, is het extra bizar dat Josia pas 300 jaar later deze profetie waar zal maken.
Als bevestigend teken daarvan spreekt de “man Gods” uit; dit altaar zal scheuren en de as zal eraf vallen.
Een rondje googelen leert al snel dat het residu van het reukoffer, de as, vaak wordt gebruikt voor allerlei occulte rituelen. Dat het as dus op de grond valt, maakt het meteen onbruikbaar!
Daarnaast was het een vereiste dat het reukoffer 24/7 zou branden. Dat gaat lastig worden met een gescheurd altaar. Einde offerdienst.
Jerobeam hoort deze woorden van de man en is natuurlijk woest! Zijn priesters die zelf geofferd worden, dat kan natuurlijk niet. En dan ook nog eens dit prachtige altaar met gouden kalf, wat zal scheuren, ondenkbaar!
Hij strekt zijn hand uit op het altaar en roept; grijp hem!
Op dat moment verstijft zijn hand en kan Jerobeam deze niet meer naar zich toe trekken.
Met een stijve gestrekte hand (verschrompeld is ook een vertaling ) ziet Jerobeam ook het altaar scheuren en de kostbare as op de grond vallen, precies zoals deze “man Gods” gesproken had.
“Probeer jouw God toch gunstig te stemmen en bid voor mijn hand dat ik deze weer terug kan trekken!” De “man Gods” doet dat, de hand van Jerobeam wordt weer als vanouds.
Oke, dit is best bizar. Het is een verhaal met een paar zinnen, maar hierin hebben we een opstandige koning, een “man Gods”, een gescheurd altaar en een koning met een stijve hand.
Laat het even op je inwerken……..
We gaan verder, de hand van de koning is weer normaal.
Jerobeam is zo ondersteboven dat hij meteen de “man Gods” uitnodigt in zijn huis. Hij gaat van: “Grijp hem” naar: “Kom met mij mee naar huis, dan krijg je een cadeautje!”
Hier moet even een alarmbelletje gaan rinkelen. Van jongs af aan leer ik mijn kinderen al, als je een onbekende tegenkomt op straat die zegt: “Kom je met me mee, ik heb in mijn auto een snoepje, puppy, kitten of een cadeautje”, dan ren je heel hard weg. Hier zien we dat ook: “Kom met me mee naar huis, dan krijg je een cadeautje.” De “man Gods” gaat niet mee en doet er nog een schepje bovenop. Hij zegt: “Al geef je me de helft van je huis, ik ga niet met je mee, want… dat mag niet van mijn Vader ;)”
Nee, God heeft hem zelf gezegd: “Je mag niet eten en drinken en je mag niet langs dezelfde weg naar huis.”
Zo gezegd zo gedaan, de “man Gods” gaat met een lege maag terug langs een andere weg.
Het was natuurlijk een enorme happening in Bethel wat daar gebeurde boven op de berg. Een koning met een stijve hand, een gescheurd altaar en een man zonder naam die gestuurd is door God. Het nieuws verspreidt zich als een lopend vuurtje en al snel komt een oude profeet via zijn zoon te horen wat er gebeurd is.
“Zoon, waar is deze “man Gods” naartoe gegaan?”
De zoon zadelt een ezel voor zijn vader op en de oude profeet vertrekt op zoek naar de “man Gods”.
Bij deze man krijgen we meteen meer context. Een oude profeet, hij heeft een zoon en heeft een ezel.
Rustend onder een eik vindt de oude profeet de “man Gods”. Twee mannen zonder naam, een oude profeet en een “man Gods”.
Wat een bijzondere ontmoeting!
“Kom met me mee naar huis”, zegt de oude profeet, “dan geef ik je brood!” Maar de “man Gods” heeft duidelijk de instructies gevolgd van zijn Vader, niet eten en drinken en een andere weg terug.
Een andere weg terug heeft hij genomen, eten en drinken heeft hij ook nog niet gehad. Dus bedankt hij de oude profeet en vertelt hem over de instructies van God.
Dan komt het. Let op, een alarmbel. De “man Gods” legt uit wat God hem opgedragen heeft, de oude profeet heeft een ander plan, namelijk hem misleiden. En hoe doet hij dat?! Door een titel te introduceren! “Ik ben ook een profeet, net als u.”
Net als u………
Wouw, dat zal wel vleiend geweest zijn voor deze “man Gods”. Hij wordt in het verhaal geïntroduceerd als “man Gods”, een anonieme titel en wordt nu door deze oude profeet genoemd, een profeet net zoals ik!
Hier hebben we denk ik allemaal wel eens last van. Je voelt je niet helemaal zeker in je positie in je kerk of in je baan. En dan kom je iemand tegen die je bevestigt in je identiteit en je zo een goed gevoel geeft. Mooi is dat, het geeft je moed en zelfvertrouwen!
Maar, titels die gegeven worden door mensen zijn echt anders dan een door God gegeven titel. Wat doe je als je een opdracht voor God uitvoert en titelloos door het leven moet gaan, luisterend naar Gods stem en leiding, maar zonder erkenning van mensen? Juist, luisteren! En dat is soms een eenzame weg.
Helaas is de “man Gods” onder de indruk van de woorden van de oude profeet en gaat hij op de uitnodiging van de oude profeet in: “Kom met mij mee naar huis en eet brood”. Om zijn woorden kracht bij te zetten zegt de oude profeet ook nog dat hij dit woord heeft ontvangen van een engel. De alinea eindigt met het vers: “Hij loog echter tegen hem.”
Maar de “man Gods” blijkt overtuigd te zijn en gaat met de oude profeet op pad richting zijn huis. Wanneer hij zijn eerste boterham naar binnen schuift, begint de oude profeet te profeteren. Een boodschap van onheil komt over zijn lippen: “ Je hebt niet geluisterd naar de woorden van God die je opgedragen heeft om niet te eten en te drinken. Daarom zal je lichaam niet begraven worden in het graf van je vaderen”.
Bedrogen
Bam. Zit hij dan, de trouwe “man Gods”. Bedrogen door een oude profeet. Gevallen voor een boterham en een glas water. Of door de overtuigende woorden van de oude profeet?
Ik vind dit een enorm lastig stuk. Omdat hij een boterham eet, mag hij niet begraven worden in het graf van zijn vader?
Er staat niet dat hij niet in de hemel mag komen, dat niet, maar het was in die tijd en ook nu nog toch wel heel belangrijk dat je wordt begraven op een plek die je lief is.
Dit stuk laat één ding heel duidelijk worden. Luister naar God!
De “man Gods” wist heel goed dat God tot hem gesproken had. Hij had nota bene net een enorm altaar zien scheuren en een koning met een stijve hand gezien. Als er iemand weet wie God is, dan is het deze man wel!
Heb jij weleens iets mega spannends gedaan? Ik bedoel echt iets waar je mega goed voor geoefend hebt, een wedstrijd, presentatie of examen?
Ik wel. Een aantal keren zelfs al! Ik mocht namelijk preken in onze thuisgemeente. Spannend dat ik het vond! Uren studeren op de Bijbeltekst, woorden opzoeken en tientallen kladjes had ik volgeschreven. De nachten daarvoor stond ik regelmatig op het hoge podium van mijn dromen, het publiek was weergaloos en natuurlijk vergat ik mijn blaadje tekst en vielen mijn tanden uit mijn mond. Dromen.. ofwel, nachtmerrie. Afijn, het moment was daar en de zondagochtenddienst brak aan. Met knikkende knietjes betrad ik het podium. Nu ik een aantal keren heb mogen preken is de voorbereiding niet minder maar de zenuwen wel.
Toch is er een grote aanloop naar deze ochtend. De laatste keer was er ook zo een. Vol passie en enthousiasme deelde ik de prediking, vol geloof in de stem van de Vader! Achteraf had ik mooie reacties, mensen waren geraakt door het woord van God! Prachtig. Onderweg naar huis bekroop mij een naar gevoel. Had ik dit wel goed gedaan? Was het niet te eenvoudig? En wat vonden mensen er nou ECHT van? Verder en verder verzonk ik in mijn eigen gedachten en langzaam verstomde de stem van God die mij zo aan had gespoord in de voorbereiding. Tot deze volledig verstilde en de stemmen van kritiek de boventoon voerden.
Zal deze “man Gods” dat ook gehad hebben? In Juda ontving hij het woord van God, onderweg naar Bethel zal hij er maar wat vaak over nagedacht hebben! En die koning Jerobeam was ook geen lieverdje, hoe zal hij reageren op het woord van deze “man Gods”, misschien werd hij wel gedood?
Dan is het moment daar, boven op die berg sprak hij het woord van God, bracht hij hetgeen waar hij voor gekomen was! Wonder op wonder, teken op teken. En dan. Dan loopt hij de berg af. De zon schijnt nog steeds, de weg is nog steeds stoffig en in de verte hoort hij de geluiden van de stad.
Stilte…..
Alle uren van voorbereiding en zenuwen zijn voorbij. Hij ploft neer in de schaduw van de grote Eik. Zou deze “man Gods” zich ook afgevraagd hebben of het wel goed is gegaan wat daar op de bergtop gebeurde? Had hij wel de goede woorden gebracht? En wat voor cadeautje is hij eigenlijk misgelopen, wat de koning hem wilde geven. Langzaam maar zeker verstikken de stemmen van de gedachten de stem en De Opdracht. “Hey, ik ben een profeet, net zoals jij!” “Een engel sprak tot mij, kom maar met mij mee!” En voor hij het wist zat hij aan tafel een boterham te smeren met een man die op de verkeerde tijd op de verkeerde plek was.
De stilte is niet altijd de juiste plek om te zijn. Laat de stilte altijd gevuld zijn met de zachte stem van God!
Toen ik zo in de auto zat op terugweg na mijn preek en ik mijn gedachten harder hoorden dan de zachte stem van God belde ik mijn man. Hij weet als geen ander hoe luid deze stilte kan zijn en hij bad voor me en sprak weer de woorden van God over mij uit. Als sneeuw voor de zon verdwenen de twijfelende stemmen en mocht ik genieten van de mooie dienst.
Nou, lekker denk je. Had ik dat maar. Ja, dat dacht ik ook heel lang, totdat ik leerde om mijn gedachten en twijfels te delen met anderen. Dat kan jij ook, ook al heb je geen partner, je hebt vast een toffe christen in je buurt die er voor je wil zijn en in de stille momenten van je leven je richtingaanwijzer wil zijn. Deze kant op! Een grote pijl omhoog!
De “man Gods” mocht niet begraven worden in het graf van zijn vader. Zwijgend staat hij op van tafel, of misschien wel tierend van woede op die misleidende stokoude profeet, dat schrijft het verhaal niet.
Met een volle buik en een leeg hart stapt hij op de ezel die de oude profeet hem geeft.
Rustig stapt de ezel wanneer er uit het niets een leeuw de “man Gods” van de ezel af sleurt en doodt.
Oké, plot twist! Totaal ondersteboven, wat is dit nu weer!
De “man Gods” ligt roerloos op de grond, naast hem staat de moordenaar, de leeuw, en daarnaast staat de ezel als aan de grond genageld. Een aantal mannen passeren dit absurde tafereel en vertellen in het dorp van de oude profeet wat ze zojuist gezien hebben. “Ja, dat is de “man Gods” die niet luisterde naar het woord wat God hem op heeft opgedragen,” roept de oude profeet!
Weer zadelen de zonen van de oude profeet een ezel voor hun vader op en deze vertrekt weer op weg richting de “man Gods”.
Wanneer hij de “man Gods” op de grond ziet liggen, staat de leeuw naast hem en de ezel staat er ook nog. De leeuw heeft hem niet opgegeten en de ezel heeft hij ook niet aangeraakt.
Bizar, zo tegennatuurlijk. Een leeuw die zijn prooi niet opeet en die en andere makkelijke prooi, de ezel, ook niet aanraakt. Dit kan alleen een opdracht zijn van God.
Er zullen vast heel veel verschillende ideeën zijn over dit stuk maar ik moest zo hier aan denken; de leeuw als de rechtvaardige koning, straffend wie straf verdient. De “man Gods” heeft in zijn natuurlijke leven niet gedaan wat van hem gevraagd werd, waardoor de leeuw het oordeel velt en hem doodt. Hij verslindt hem niet, zo is zijn leven op aarde voorbij, maar wordt hij niet voor de eeuwigheid verslonden.
De ezel staat erbij en kijkt ernaar. Met een ezeltje werd de “man Gods” opgehaald, met een ezeltje is hij naar zijn dood gereden. Het ezeltje vlucht niet en wordt ook niet gedood. ‘Don’t shoot the messenger.’
De Ezel
Ezel. Een scheldwoord in deze tijd. Domme ezel.
Toch zijn die dieren best wel slim. Je zadelt ze op en ze lopen zelf de weg terug, de weg die ze gewend zijn. Ze kunnen uren wachten met een zware last op hun rug maar kunnen ook enorm koppig zijn als er iets gebeurt wat ze niet aanstaat.
Wanneer we de Here Jezus de stad in zien rijden op de rug van een ezel is dat een groot feest. Mensen trekken hun mantels uit en leggen deze op de grond, de Koning komt!
We lezen dat de discipelen deze ezel klaar hebben gemaakt voor Jezus. Het is een jong ezeltje, nog niemand heeft erop gereden! De weg is nog niet bekend voor deze ezel, de boodschapper, de Here Jezus, rijdt als Boodschapper en Redder van de wereld Jeruzalem binnen. Een Nieuwe Boodschap op een nieuw ezeltje.
De “man Gods” wordt gehaald op een ezel die bereden wordt door een oude profeet. De “weg van het leven” van deze berijder is bekend.
Naar wie luister jij? Op wie zijn ezeltje mag jij rijden wanneer het moeilijk wordt? Ik geloof dat we Jezus altijd mogen vragen of de mensen die wij laten spreken in ons leven gestuurd zijn door Hem. Uit welke stal komen ze? En naar welke stal gaan ze terug? Wie heeft dit ezeltje getraind?
Het is soms best lastig hoor, om dat te bepalen. Toch geeft de Bijbel hier een mooi antwoord op. “Kijk naar de vruchten van de boom” zegt de Bijbel. Zie je mooie vruchten van bekering, van genezing, van liefde en van bemoediging in het leven van de mensen bij wie je op de ezel stapt? Of zie je koppigheid?
Kies je “ezeltje” zorgvuldig en in overeenstemming met God.
Neem de tijd onder je eik om rustig te luisteren naar Zijn stille stem.
Leg de woorden van de overtuigende stemmen die op je pad komen het zwijgen op en hou vast aan de boodschap die God je gegeven heeft. Niet alleen de grote dingen, maar juist ook de laatste stappen in de opdracht.
De “man Gods” kreeg een grote opdracht, die voerde hij met verve uit!
De kleine opdracht, niet eten en drinken bleek de moeilijkste.
Dit kostte hem zijn aardse leven.
Natuurlijk maakt God je nu niet meer dood als je de fout in gaat. Dit verhaal staat in het oude testament, voor de komst van onze Verlosser en Vergever van zonden Jezus Christus!
Onze zonden mogen vergeven worden door het enorme offer wat de Here Jezus voor jou en mij gebracht heeft!
Maar laat het een les zijn.
Ik ben ondersteboven van dit verhaal. De man, de leeuw en de ezel. Een grote boodschapper, een vernietigende leeuw en een domme ezel.
Laat je leiden door Gods stem en zorg ervoor dat je deze Stem nooit laat overstemmen.
Luister naar Zijn opdracht. Schrijf het op in je Bijbel, in een boekje en vooral in je hart. Jezus houdt van jou en laat je nooit meer los.
Luister naar zijn zachte stem.
Stilte… daar ben je soms ondersteboven van.
